Nhà ở xã hội là gì? Những quy định pháp luật về NOXH cần biết

Nhà ở xã hội mang đến cơ hội sở hữu nhà ở với chi phí ưu đãi nhất giúp giải quyết những vấn đề cấp thiết về nhà ở giá rẻ cho người dân hiện nay. Thế nhưng không phải ai cũng dễ dàng sở hữu được loại hình bất động sản này. Vậy nhà ở xã hội là gì, những đối tượng sở hữu là ai và pháp luật quy định về nhà ở xã hội như thế nào. Để giải đáp những thắc mắc nói trên mời bạn tham khảo bài viết bên dưới.

Nhà ở xã hội là gì?

Nhà ở xã hội có tên gọi tiếng Anh là Housing Cooperative hay Social Housing hoặc Public Housing chỉ loại hình nhà ở được xây dựng hỗ trợ cho bộ phận cư dân theo quy định của Nhà nước.

Nhà ở xã hội thuộc sở hữu của cơ quan nhà nước(có thể trung ương hoặc địa phương) hoặc các tổ chức phi lợi nhuận được xây dựng để cung cấp những căn nhà giá rẻ cho những đối tượng được ưu tiên như công chức nhà nước chưa có nhà ở ổn định, người có thu nhập thấp…. được cho thuê hoặc cho ở giá thấp hơn nhà ở thương mại.

Có thể hiểu nhà ở xã hội là nhà có sự hỗ trợ của Nhà nước hoặc tổ chức, cá nhân thuộc thành phần kinh tế đầu tư xây dựng để mang đến cơ hội sở hữu nhà ở với chi phí thấp dành cho những đối tượng được quy định của Luật Nhà ở.

• Theo diện chung cư: Các căn hộ chung cư phải được thiết kế, xây dựng kiểu khép kín, đảm bảo các vấn đề an ninh, an toàn và các tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng. Căn hộ thỏa mãn tiêu chuẩn diện tích tối thiểu là 25m2, tối đa 70m2 sàn.
• Theo diện nhà ở liền kề thấp tầng: Diện tích nhà ở không quá 70m2 được các khu vực nông thôn ưu tiên lựa chọn vì chi phí tương đối thấp.

Đặc điểm nhà ở xã hội

Nguồn vốn phát triển được hình thành từ việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước trên cùng địa bàn. Hoặc đối với các dự án nhà ở thương mại và dự án khu đô thị mới trên địa bàn trích từ 30% – 50% tiền sử dụng đất. Ngoài ra nguồn vốn có thể huy động từ các nguồn vốn hợp pháp khác, ngân sách địa phương, tiền tự nguyện của cá nhân, tổ chức.

Quy mô, số lượng nhà ở xã hội tùy thuộc vào nhu cầu thuê và thuê mua của các đối tượng sinh sống trên địa bàn. Do đó cần xác định cụ thể loại nhà ở, nhu cầu về diện tích nhà ở, cơ cấu căn hộ cho thuê, cho thuê mua…cho phù hơp với điều kiện kinh tế xã hội tại từng địa phương.

Giá mua một căn nhà ở xã hội tương đối thấp chỉ dao động khoảng 15tr/m2 nên bạn chỉ cần khoảng 500tr – 1 tỷ sẽ sở hữu căn hộ vừa ý, không những thế còn nhận được nhiều chính sách ưu đãi từ các ngân hàng.

Tiêu chuẩn xây dựng nhà ở xã hội tại đô thị được quy định theo pháp luật phải là nhà ở chung cư và đảm bảo những tiêu chuẩn xây dựng với số tầng như sau:

• Tại đô thị loại đặc biệt phải là nhà 5 hoặc 6 tầng.
• Tại các đô thị loại 1, loại 2, loại 3, loại 4, loại 5 phải là nhà không quá 6 tầng.
• Diện tích mỗi căn hộ không quá 70m2 sàn và được hoàn thiện theo cấp, hạng nhà ở nhưng không thấp hơn 30m2.
• Đảm bảo các tiêu chuẩn hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy định của từng loại đô thị.

Đối tượng được mua

Những ai được mua nhà ở xã hội là nghi vấn của nhiều bạn đặt ra cho loại hình nhà ở chi phí thấp này. Theo quy định Luật Nhà ở năm 2014 để mua được cần thỏa mãn các điều kiện sau:

Điều kiện cần

Phải thuộc trong diện 9 đối tượng được hưởng chính sách mua nhà ở xã hội:

• Người có công với cách mạng..
• Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn\hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.
• Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị.
• Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc CAND và QĐND.
• Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp.
• Cán bộ, công chức, viên chức.
• Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ không thuộc diện bị thu hồi nhà ở và hiện tại vẫn chưa có nhà ở tại nơi sinh sống.
• Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở…

Điều kiện đủ

Ngoài việc thỏa mãn yêu cầu về diện đối tượng được mua nhà ở xã hội, bạn đáp ứng các vấn đề còn lại như:

Điều kiện nhà ở

Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, được thuê, mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập. Hoặc đã có nhà thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do chính phủ quy định cho từng khu vực.

Điều kiện cư trú

• Phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội.
• Nếu không bạn phải có đăng ký thường trú phải đăng ký tạm trú(KT3) từ 1 năm trở lên tại tỉnh, thành phố mà dự án đang tọa lạc.

Điều kiện thu nhập

Để mua nhà ở xã hội bạn phải thuộc diện không đóng thuế thu nhập thường xuyên(thu nhập cao mới cần đóng thuế). Những đối tượng không phải nộp thuế thường xuyên là:

• Người có thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo theo quy định pháp luật tại khu vực đô thị.
• Sĩ qua, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân.
• Cán bộ, công chức, viên chức.
• Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu vực.

Tuy nhiên, không yêu cầu điều kiện thu nhập đối với các đối tượng như sau:

• Người có công với cách mạng.
• Các đối tượng trả lại nhà công vụ theo quy định và hiện tại chưa có chổ ở.
• Hộ gia đình trong diện bị thu hồi đất và giải tỏa, phá dở theo quy định mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng đất ở, nhà ở.

Pháp lý nhà ở xã hội

Pháp lý trước giờ đều là vấn đề được quan tâm hàng đầu trước khi quyết định mua nhà đất. Đối với nhà ở xã hội có pháp lý cụ thể, rõ ràng và minh bạch. Có 2 loại, một loại là sở hữu trong thời gian 50 năm đối với người nước ngoài và một loại được cấp sổ hồng sở hữu lâu dài đối với người Việt Nam.

Loại sở hữu 50 năm tức là bạn chỉ có quyền sử dụng chứ không có quyền sở hữu, sau thời hạn 50 năm bạn phải bàn giao lại cho chủ đầu tư. Còn đối với loại nhà ở cấp sổ hồng sở hữu lâu dài bạn có thể dễ dàng mua bán chuyển nhượng theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, nhà ở xã hội khi mua trong khoảng thời gian 5 năm đầu không được phép trao đổi mua bán, sau thời gian 5 năm bạn mới được thực hiện giao dịch trao đổi. Tuy nhiên có một số loại thuộc diện nhà thuê thì không được mua bán giao dịch.

Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm

Nhà ở xã hội mở ra cơ hội sở hữu căn nhà mơ ước cho bao người đặc biệt đối với những ai có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp.

• Cư dân được sống trong môi trường văn minh do thông thường nhà ở xã hội được xây dựng tại các khu đô thị, thành phố nơi tập trung dân cư đông đúc sinh sống.
• Giá thuê hoặc mua có rất nhiều ưu đãi, có thể nói thấp hơn nhà ở thương mại rất nhiều. Không những thế nhà nước còn hỗ trợ chính sách vay tiền mua nhà với thời hạn trả từ 5 đến 25 năm cùng lãi suất ưu đãi.
• Diện tích sản phẩm đa dạng tối thiểu là 25m2 nên tùy thuộc vào số lượng thành viên mà lựa chọn cho mình căn hộ hợp lý.
• Thiết kế căn hộ thoáng mát, rộng rãi và tiện nghi như những căn hộ bình thường khác. Bạn có thể lựa chọn bất kỳ căn hộ ưa thích mà vẫn phù hợp với khả năng chi trả là được.

Nhược điểm

Tuy nhà ở xã hội là nhà được thuê bán với mức giá rẻ hơn nhà ở thương mại rất nhiều nhưng lại sở hữu nhiều hạn chế gây bất tiện trong quá trình sinh hoạt.

• Có thể trải qua nhiều năm sử dụng sẽ gặp các vấn đề bất ổn về nhà ở ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của cá nhân hoặc gia đình.
• Đối với nhà ở xã hội sẽ không đòi hỏi tiện nghi như nhà ở thương mại mà chỉ đáp ứng không gian sống an toàn an ninh còn các tiện ích tiện nghi khác sẽ không đảm bảo.
• Thủ tục mua hơi phức tạp và tốn rất nhiều thời gian. Việc bạn mua bán phải đảm bảo hợp lệ theo các quy định của pháp luật thì mới có cơ hội sở hữu.
• Diện tích tối đa là 70m2 nên chỉ phù hợp với gia đình 2 – 3 người sinh sống, nếu sống nhiều thế hệ chỉ sợ không mang đến không gian thoải mái cho các thành viên.
• Bán hay chuyển nhượng gặp nhiều vấn đề khó khăn. Đặc biệt bạn sẽ không được phép bán nhà trong 5 năm đầu.

Có nên mua nhà ở xã hội

Là giải pháp nhà ở giúp đỡ được rất nhiều hộ gia đình mong muốn có được một mái ấm nhưng không phải bỏ ra chi phí quá cao. Nếu bạn là người có thu nhập thấp, trung bình hoặc những đối tượng được mua nhà ở xã hội như nói trên thì đây là loại hình rất thích hợp. Không những mang đến không gian sống đầy đủ mà giờ đây lại có nhiều chính sách ưu đãi vay vốn tiết kiệm phù hợp tài chính đối với những bạn có điều kiện kinh tế không cao.

Tuy nhiên bất cứ loại hình nào cũng có mặt tích cực và mặt hạn chế, có nhiều dự án thỏa mãn sự tiện nghi, mang đến sự an toàn, ổn định cho cuộc sống. Vậy nên trước khi quyết định mua nhà ở xã hội bạn cần xem xét thật kỹ để tránh gây ra những sai lầm đáng tiếc.

Bài viết trên giúp bạn giải đáp nghi vấn về nhà ở xã hội là gì cũng như những thông tin liên quan đến loại hình nhà ở giá rẻ này. Sản phẩm mở ra cơ hội về “ngôi nhà mơ ước” nhưng phải thỏa mãn các điều kiện mang tính pháp luật để đảm bảo những ngôi nhà này được trao đến tay những người có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp. Đây là mô hình nhà ở mang đầy tính nhân văn.